Leadership is more art than science
Gdy David McClelland i Daniel Goleman* porównali ze sobą dwie grupy top menedżerów w jednej z największych światowych korporacji – grupę osiągającą co najwyżej średnie wyniki z grupą osób uważanych za prawdziwych liderów i osiągającą ponadprzeciętne rezultaty – okazało się, że obie grupy nie różniły się między sobą ani pod względem umiejętności menedżerskich ani inteligencji.
To, co charakteryzowało szefów najlepszych zespołów to wysoka inteligencja społeczna, opisywana też przez niektórych jako umiejętności interpersonalne. Im wyższy szczebel na organizacyjnej drabinie, tym mniejsze było znaczenie kompetencji technicznych i menedżerskich, a większe umiejętności społecznych.
Firmę bez prawdziwego lidera można porównać do orkiestry bez dyrygenta. Każdy z muzyków, wie, co i jak zagrać, ale jakość całego wykonania zależy od tego, jak pokieruje nimi dyrygent. Rolą liderów jest kreślenie wizji, inspirowanie i motywowanie pracowników oraz nadawanie sensu ich codziennej pracy. Od lidera należy oczekiwać, że wyznaczy organizacji cele i kierunki działania, ale sposób dotarcia do celu pozostawi swoim menedżerom, tak jak od dyrygenta nie oczekuje się, aby grał na jakimkolwiek instrumencie. Firmy, na czele których stoją przywódcy, a nie jedynie sprawni menedżerowie, osiągają w trudnych czasach prawdziwą przewagę konkurencyjną, opartą na kapitale ludzkim, która jest niemożliwa do powielenia przez konkurencję. Zespoły, którymi kierują, osiągają ponadprzeciętne wyniki, ponieważ ich pracy towarzyszy pozytywny klimat – ludzie znają i rozumieją cele organizacji, działają według przejrzystych reguł, ufają swoim przełożonym i szanują się nawzajem, czują się zmotywowani, a także, co jest nie bez znaczenia, lubią przychodzić do pracy.
Pomiędzy „morale” pracowników, w szczególności poczuciem sensu wykonywanych zadań, a efektywnością pracy, istnieje silna korelacja. Anne Kreamer w swojej książce It’s Always Personal** cytuje badania Wharton School of Business, z których wynika, że pozytywna atmosfera i pozytywne nastawienie do pracy przekładają się na „większą elastyczność w podejmowaniu decyzji, większą precyzję analityczną i wzmożoną kreatywność przy szukaniu rozwiązań problemów”. W konsekwencji cała firma staje się bardziej otwarta na nowe możliwości, bardziej innowacyjna i skłonna do ryzyka.
W czasach hiperkonkurencji sprawne przywództwo przekłada się także na efektywność organizacji, innowacyjność, elastyczność i szybkość reagowania.
*Daniel Goleman, What Makes a Leader?, Harvard Business Review, January 2004.
**Anne Kreamer, It’s Always Personal: Navigating Emotion in the New Workplace; Random House, 2013.