„Kto myśli o problemach – ma problemy. Kto myśli o rozwiązaniach – ma rozwiązania” – Nikolaus B. Enkelmann.
Poszukujesz przyczyn problemu czy skupiasz się na znalezieniu rozwiązań?
Czym jest podejście skoncentrowane na rozwiązaniach?
Podejście skoncentrowane na rozwiązaniach (SFA – Solution-Focused Approach) to metoda pracy z klientem, która polega na poszukiwaniu najbardziej optymalnych rozwiązań dla sytuacji problemowej (niezależnie od tego, czego dotyczy problem) bez odwoływania się do analizy przyczyn i natury danego problemu. Istotą SFA jest rozwój motywacji i procesu zmiany u klienta poprzez wzmacnianie jego skutecznych działań, które prowadzą w kierunku oczekiwanych celów.
Zasady SFA
Gdy koncentrujemy się na rozwiązaniach, przestajemy analizować przyczyny problemu. Staramy się ustalić, co działa, i określić zasady, które spowodują, że dobrego działania będzie więcej.
Oto najważniejsze zasady podejścia skoncentrowanego na rozwiązaniach (na podstawie książki Olgi Rzyckiej „Niezwykła moc zadawania pytań w zarządzaniu ludźmi”):
- Jeżeli coś działa, rób tego więcej.
- Jeżeli coś nie działa, rób coś innego.
- Jeżeli coś się nie zepsuło, nie naprawiaj tego.
- Zmiana to rezultat małych kroków
- Skupianie się na przyszłości wyzwala więcej użytecznej energii niż skupianie się na przeszłości. Skupiając się na przeszłości, wyjaśniamy historię. Patrząc w przyszłość, tworzymy możliwości działania.
- Zawsze jest lepsze wyjście, lepsze rozwiązanie.
- Nie ma czegoś takiego jak porażka; jest tylko informacja zwrotna.
SFA stosuję w pracy coachingowej z klientami. Korzystam ze skutecznych narzędzi, które kreują rozwiązania. Jednym z nich są pytania o wyjątki.
Według założeń SFA zawsze występują wyjątki od problemu lub sytuacje, w których albo problem nie istnieje, albo nie jest tak absorbujący jak zazwyczaj. Właśnie te pozytywne wyjątki stanowią klucz do zmiany i umożliwiają znalezienie rozwiązania.
Co możesz zrobić teraz?
Pomyśl o problemie, z którym zmagasz się od dłuższego czasu (w życiu osobistym lub zawodowym). Teraz pomyśl o okresie lub sytuacji, kiedy problem był mniejszy lub nie występował. Weź kartkę i długopis. Odpowiedz sobie szczerze na poniższe pytania:
1. Co się wówczas wydarzyło?
2. Co innego mówiłeś/robiłeś/czułeś?
3. Co innego mówili/robili/myśleli inni?
4. Jakie ślady rozwiązania pokazuje ten wyjątek?
5. Czego Cię to uczy?
6. Jakie Twoje umiejętności, mocne strony i zasoby pokazuje ten wyjątek?
7. Jak możesz doprowadzić do wystąpienia ponownego wyjątku w Twoim życiu?
