„Wszystko, co irytuje nas w innych, może doprowadzić nas do zrozumienia nas samych.”
– Carl Jung
Twoje myśli, uczucia, zachowania i skuteczność wynikają z unikalnych filtrów, których w życiu, w różnych sytuacjach, używasz. Czym zatem, te filtry w naszym życiu są? Jak wykorzystać wiedzę o nich w kontekście zwiększenia własnej skuteczności? Szukając odpowiedzi, na te pytania, warto oprzeć się na konkretnym przykładzie.
Spójrz na poniższy obrazek…. Co widzisz?
Czy patrząc na powyższy obrazek jesteś bardziej nastawiony na szukanie podobieństw, czy może różnic?
METAPROGRAMY
Jeśli na obrazku zauważasz to, co jest na nim do siebie podobne, to postrzegasz świat przez obiektyw osoby dopasowującej, szukającej tego, co już działa, tego co jest podobne. Jeśli zauważasz różnice, to postrzegasz je przez obiektyw tego, co różne, co nie działa poprawnie, co jest inne. Jak widzisz są to dwa różne style zbierania i przetwarzania informacji.
Inaczej mówiąc to METAPROGRAMY.
Meta – czyli „coś powyżej” wskazuje, że te programy w naszym umyśle są nadrzędne, rządzą nad czynnikami, takimi jak podejmowanie decyzji i percepcja. W ten sposób działają w tle naszych umysłów, aby wpłynąć na to, co robimy i w co wierzymy. Pokazują one, jak różne strony się zgadzają lub nie zgadzają w różnych sytuacjach zależnie od tego, czy oglądają świat przez ten sam obiektyw/pryzmat, czy też nie. Działają jak filtry, które kształtują naszą rzeczywistość, a implikacje tego są daleko idące.
Pod wieloma względami nasze metaprogramowania są podobne do różnych form opisywania osobowości (np. Myers-Briggs i wiele innych). Jednak jest kilka kluczowych rozróżnień:
- Metaprogramy są w dużej mierze kontekstualne. Metaprogramy są zależne od kontekstu, w którym się znajdujemy i sytuacji, w której jesteśmy. Inaczej będziemy postępować w różnych środowiskach, np. w domu, w relacji z partnerem, inaczej podczas uprawiania sportu lub gdy jesteśmy w kontakcie z osobą posiadającą władzę, jak rodzic lub szef. Możesz operować stylem myślenia z jednego metaprogramu w określonej sytuacji, a używać innego już w innej sytuacji.
- Nie utknęliśmy w konkretnych metaprogramach. Można je zmienić. Zmiana metaprogramu może być prosta. Wystarczy uświadomienie go sobie i przejście do innej perspektywy patrzenia. Jeśli nie masz takich umiejętności, widzenie różnych perspektyw, może to być dla Ciebie trudne.
WARTOŚCI
Inną istotną zmienną naszej skuteczności są wartości. Można powiedzieć, że są one pewnymi generalizacjami wysokiego poziomu, które opisują to, co jest dla Ciebie ważne. Czasami nazywane bywają kryteriami. Wartości można zobrazować jako „przyciski”, które przyciągają do czegoś lub odpychają od czegoś w życiu. Są elementami, które Cię napędzają.
Twoje wartości wpływają na to, czy jesteś szczęśliwy czy nie, kiedy wykonujesz swoją pracę. Pracując w jakiejś firmie najpierw oceniasz to miejsce pracy pod kątem właśnie Twoich wartości. Jeśli mają miejsce w pracy jakieś zdarzenia, sytuacje zaczynasz analizować je właśnie pod katem Twoich wartości. Jeśli nie pasują do Twojego świata wartości to powoli tracisz motywację. I odwrotnie. Jeśli jakieś zdarzenia pasują do Twoich wartości odczuwasz je jako motywację do działania. Każda „niezadowolona” wartość powoduje, że czujesz się pozbawiony motywacji w tym obszarze.
Wartości określają, czy idziesz w kierunku założonego sobie rezultatu/wyniku, czy go nie widzisz. Odpowiadają na pytanie: „Co jest dla Ciebie ważne w …? i „Dlaczego jest to dla Ciebie ważne?”. Mamy wartości we wszystkich kontekstach takich jak: relacje, rodzina, duchowość, bogactwo, zdrowie, kariera i związek z samym sobą.
Praca z wartościami polega na szukaniu, dostosowaniu wartości do Twoich celów, ustawiając je tak, aby pasowały do życia, którego pragniesz, a nie życia, którego nie chcesz. Praca z wartościami i przekonaniami, jest kluczem do odblokowania myślenia zarówno na poziomie pojedynczego człowieka, jak i na poziomie organizacji.
Przywódcy w organizacjach/zespołach, często zarządzają skutecznością poprzez uzupełnianie luki w umiejętnościach pracowników. Oczywiście istotne, ale nie kluczowe. Zapominają, że niezależnie od tego, ile umiejętności jeszcze zdobędzie pracownik, to i tak nie będzie ich używać, jeśli jego wartości i system przekonań, jaki posiada nie będzie działał w harmonii z tymi umiejętnościami, oczekiwaniami, które stawia przed nim organizacji, czy „rolą”/stanowiskiem, jakie mu powierza.
Dlatego też, jest to tak potężne narzędzie w życiu jednostki i biznesie, które podnosi wydajność i zaangażowanie pracowników.