Terapia linii czasu- linii Twojego życia.
W NLP stosujemy pojęcie linii czasu, która jest metaforyczną reprezentacją przeszłości, teraźniejszości i przyszłości. W pracy z klientem wykorzystujemy metody w przód i wstecz. Pracujemy linią czasu wstecz w dwóch przypadkach:
1) Docieranie do zapomnianych potencjałów czy umiejętności, w szczególności do poczucia sensu, radości czy jakichś innych cech, które zostały przez nas utracone,
2) Radzenie sobie z traumatycznymi wspomnieniami: re-imprinting
W tym artykule odniosę się do wyżej wymienionego punktu nr 2.
Re-imprinting jest to technika, która polega na tym, że cofamy się swoją linią czasu aż do momentu, w którym po raz pierwszy zdarzyło się coś dla nas niepokojącego. Nie wiemy, kiedy po raz pierwszy w naszym życiu miało miejsce to wydarzenie.
W tej technice szukamy wspomnień, które leżą u podstaw naszych dzisiejszych deficytów przeszkadzających nam w codziennym funkcjonowaniu np.: szybko się demotywuję, mam skłonność do odkładania pewnych rzeczy na później, źle mi się współpracuje z określonym typem ludzi, często wpadam w złość, często jestem przygnębiony, albo czuję smutek itd. Nie wiemy, kiedy i z jakiego powodu, tak się stało w naszym życiu, że się nauczyliśmy tego typu reakcji czy zachowania. Tutaj trzeba dodać, że wszystko to, co ma związek z re-imprintingiem, traktujemy jako rzeczy wyuczone niewrodzone. W re-imprintingu zakładamy, że w przeszłości stało się coś takiego, co nie było od nas zależne, a obecnie ma wpływ na nasze dzisiejsze działanie czy zachowanie. Jeżeli wspomnienia były pozytywne to dzisiaj jest wszystko w porządku. Natomiast jeżeli zdarzyła się jakaś sytuacja, która nie było do końca pozytywna, to dzisiaj odczuwamy tego skutek poprzez rozmaite stany psychiczne, które nas z kolei demotywują, drażnią lub uniemożliwiają dalszy rozwój. Re-imprinting jest wykorzystywany w przypadku nierozwiązanych spraw z przeszłości. Niektóre wspomnienia lub doświadczenia, które głęboko zapadły w naszej pamięci są przyczyną powstania przekonań, utrudniających nam życie. Taki ślad zawiera najczęściej podświadome przejęcie roli jakiejś ważnej dla nas osoby, z którą mieliśmy w danej sytuacji do czynienia. Zadaniem re-imprintingu jest znalezienie brakujących możliwości. To zmiana jakiegoś przekonania powstałego pod wpływem negatywnego przeżycia i zmiana ładunku emocjonalnego związanego z tym doświadczeniem. Istotne jest to, że w tej technice szukamy konkretnej emocji (np. poczucie osamotnienia, smutek, agresja, strach itd.), a nie sytuacji (sytuacja jest tylko wyzwalaczem, ale głównym problemem jest emocja. To ją chcemy zmienić!).
Opis sesji z wykorzystaniem re-imprintingu:
1. Najpierw klient określa zachowanie, które chciałby zmienić.
2. Następnie coach za pomocą pytań pomaga klientowi opisać emocję związaną z tym zachowaniem. Pytamy, co wtedy widzi, słyszy i czuje, kiedy przeżywa taką emocję. Klient wczuwa się w stan tej emocji i w momencie, gdy odczuwa go najintensywniej, kotwiczy sobie ten stan (np. przez uciśnięcie miejsca na ręce).
3. Coach prosi, aby klient (cały czas trzymając kotwicę) cofnął się na swojej linii czasu, krok za krokiem, powoli, w przeszłość do momentu, gdy po raz pierwszy poczuł tę emocję.
Gdy dociera do tego momentu, zatrzymuje się też coach (wcześniej prosi klienta o sprawdzenie czy to jest na pewno to miejsce). Za pomocą pytań pomaga mu opisać całą sytuację, np.: Co to była za sytuacja? Gdzie jesteś? Ile masz lat? Kto jest tam razem z tobą? Co te osoby robią? W jakiej odległości od ciebie się znajdują? Następnie prosimy, aby Ci ludzie, którzy go otaczali i mieli wpływ na tę sytuację lub sami ją generowali, zajęli takie miejsca wokół niego, jakie wówczas zajmowali np. ktoś stoi z prawej strony, z tyłu itp.
Klient opowiada o tej sytuacji oraz o tym, co go wtedy spotkało.
4. Następnie coach poleca, aby klient cofnął się jeszcze o krok do punktu, w którym ta sytuacja jeszcze nie nastąpiła. Prosi, aby wyszedł z linii czasu i wrócił do siebie, do dnia dzisiejszego. Wtedy klient powinien spojrzeć na swoją przeszłość i zastanowić się, jakie konsekwencje na jego życie miało to zdarzenie. Ważne, żeby odszukał pozytywne efeky wynikające z tego przeżycia.
5. Kolejny etap. Zastosowanie techniki meta-mirror. Klient znów wraca do tej sytuacji z przeszłości i wciela się kolejno w role osób biorących w niej udział. Zanim klient wejdzie w rolę kolejnej osoby, zawsze najpierw wraca „do siebie”, czyli do teraźniejszości. Wchodząc w role tych osób, klient rozpatruje ich możliwe pozytywne intencje. Teraz osoba ma możliwość przekazania tym osobom nowych możliwości działania. Jeżeli to konieczne może zmienić ich intencje. Coach może tu zasugerować, że żadna z tych osób biorących udział w tej sytuacji nie mogła zachować się inaczej, bo nie miała dostępu do innych zasobów i nie widziała innych lepszych rozwiązań. Jeżeli jednak klient nie dostrzega tych lepszych rozwiązań, to może to służyć innej jego refleksji do tej osoby z przeszłości i klient może powiedzieć: „Wszystko, co robiłeś źle, zostawiam po Twojej stronie i uwalniam się od tego.”
6. Coach informuje klienta, że jeżeli ma taką potrzebę, może wzmocnić siebie sprzed lat z perspektywy dnia dzisiejszego. Istnieje możliwość przesłania tej osobie z teraźniejszości do przeszłości wzmacniającą emocję i siłę. Można także zmienić strój, wygląd, sposób uczesania itd. Robimy to dlatego, aby ta osoba z przeszłości poczuła się lepiej. W ten sposób klient „przytula swoje wewnętrzne dziecko”.
7. Na koniec klient znów przechodzi po linii czasu do teraźniejszości i wyobraża sobie, jak teraz reaguje w sytuacji, która wywołała w nim tę negatywną emocję.
To spojrzenie w przeszłość, ta refleksja jest bardzo ważna w procesie re-imprinting, ponieważ pomaga klientowi uświadomić sobie, że to co było, wydarzyło się dawno temu, więc nie ma sensu nieść dalej tego ciężaru. Istotne jest uświadomienie sobie, że niepotrzebnie osłabiamy swoje siły i zabieramy sobie energię tym, na co nie mamy wpływu.
Zapraszam na sesję z wykorzystaniem re-imprintingu.
Romana Chejzdral
Bibliografia:
1.Gąsierkiewicz R., Raudner J., Studium Coaching i NLP. Studium Psychologii i Komunikacji Interpersonalnej.
2.James T., Woodsmall W., Terapia linii czasu. Trwała i szybka zmiana osobowości, Gliwice 2011, Wyd. Helion.