Znasz to: od 15 minut stoisz w sklepie przy półce z dżemami i za nic nie możesz wybrać, który słoiczek wrzucić do koszyka? Tygodniami rozważasz jakąś sprawę, analizujesz za i przeciw, a koniec końców i tak masz poczucie, że do niczego cię to nie prowadzi? Nie wiesz czy zaufać intuicji, czy faktom? A może tuż po dokonaniu wyboru natychmiast zaczynasz go żałować? Czy tego chcemy, czy nie, decyzje towarzyszą nam w codziennym życiu na każdym kroku. Od tych najprostszych (co dziś zjem na obiad?) do tych, które naprawdę mogą zmienić bieg życia: o otworzeniu własnego biznesu, zmianie studiów, wyjeździe za granicę, zakończeniu związku… Warto nauczyć się, jak podejmować je sprawnie, szybko i efektywnie, a co najważniejsze – bez żalu i lęku, czy na pewno wybraliśmy właściwie.
Z pomocą przychodzą Chip i Dan Heath, autorzy książki Decyduj! Jak podejmować lepsze decyzje w życiu i pracy. Opierając się na badaniach naukowych i licznych przykładach z rozmaitych sfer życia, identyfikują oni cztery podstawowe błędy, jakie najczęściej popełniamy w procesie decyzyjnym i przeciwstawiają im cztery zasady, pozwalające dokonać właściwego wyboru. To uniwersalne wskazówki, pomocne w podejmowaniu decyzji tak w życiu zawodowym, jak i prywatnym. Każdą ilustrują przykłady autentycznych historii, a zwięzłe podsumowania dołączone na końcu każdego z rozdziałów pozwalają na przyswajanie wiedzy w wyjątkowo prosty i przystępny sposób.
Wyobraź więc sobie, że właśnie stoisz przed trudną decyzją (albo – jeśli właśnie doświadczasz takiej sytuacji – przywołaj ją z pamięci). Standardowy zestaw metod się nie sprawdził, lista „za i przeciw“ nie wyjaśniła sprawy, masz mętlik w głowie i nie wiesz, co dalej. Co jeszcze możesz zrobić?
1. Poszerz wachlarz możliwości
Często decyzja, którą musimy podjąć, przybiera w naszej głowie formę pytania zamkniętego. Rozstać się czy nie? Zacząć nową pracę czy zostać w starej? Pójść na studia czy od razu do pracy? Autorzy Decyduj! zachęcają, by spojrzeć na sytuację szerzej i zastanowić się: czy istnieje jakiś sposób, by zrobić jedno i drugie? Czy pytanie albo-albo faktycznie wyczerpuje wszystkie możliwe opcje? Może możesz zacząć działać wielotorowo i poznać naturę każdego z rozwiązań w praktyce? A może znasz kogoś, kto już rozwiązał problem taki jak twój i możesz poprosić go o wskazówki?
2. Skonfrontuj swoje założenia z rzeczywistością
Zgodnie z efektem potwierdzenia, mamy tendencję do poszukiwania argumentów, które potwierdzają naszą tezę. Jeśli więc skłaniamy się do wyboru jednej z opcji, nieświadomie będziemy zauważać te fakty, które są z nią zgodne, ignorując te, które mogłyby zasiać zwątpienie. W efekcie sami zawężamy swój ogląd i ryzykujemy niewłaściwy wybór – bo nie chcemy nawet dokładnie przyjrzeć się argumentom z drugiej strony barykady. Autorzy zachęcają, by przed podjęciem decyzji konfrontować się również z tymi niewygodnymi faktami i zachować obiektywizm, nie stawiając swoich opinii i emocji wyżej niż faktów.
3. Zanim podejmiesz decyzję, nabierz nieco dystansu
Często podejmujemy decyzje pod wpływem chwili – dajemy sobie „wcisnąć“ niepotrzebny gadżet, bo sprzedawca był taki sympatyczny, dla świętego spokoju zgadzamy się na niekorzystne warunki, skuszeni promocją kupujemy więcej, niż potrzebujemy. Chwilowe emocje nie sprzyjają podejmowaniu dobrych decyzji, dlatego warto nauczyć się, jakie mechanizmy nami powodują i w jaki sposób można je uciszyć.
4. Daj sobie prawo do błędu
Żaden, nawet najbardziej analityczny i przewidujący umysł, nie jest w stanie przepowiedzieć, jak potoczy się przyszłość. Wszystkie twoje analizy to tylko przypuszczenia – nie masz żadnej gwarancji, czy podjęta przez ciebie decyzja okaże się dobra, czy też nie. Zamiast trzymać się kurczowo jednej wizji, przygotuj się na różne możliwości – wyobraź sobie i najczarniejszy scenariusz, i taki, w którym wszystko toczy się po twojej myśli. Rozważ, jakie problemy możesz napotkać i po czym poznasz, że idziesz właściwą drogą.
Więcej wskazówek i przykładów znajdziesz w książce: Chip Heath, Dan Heath, Decyduj! Jak podejmować lepsze decyzje w życiu i w pracy. Warszawa 2016, Wydawnictwo MT Biznes.
KONKURS!
Możecie wygrać 2 egzemplarze książki Decyduj!. Co należy zrobić? Opowiedzcie nam, co Wam pomaga w podejmowaniu decyzji – autorzy dwóch najciekawszych wypowiedzi zostaną nagrodzeni książką. Prosimy o przesyłanie odpowiedzi na adres kontakt@zmianywzyciu.pl z dopiskiem „Konkurs“. Na zgłoszenia czekamy do 15 maja 2016.
WYNIKI KONKURSU: Książki otrzymują Ewelina i Karolina P. Gratulacje!