Kiedy psychoterapia, a kiedy coaching?

Kryzysy, zakręty życiowe, upadki lub zwyczajny brak wiary w siebie – czyż nie przytrafiają się każdemu z nas? Czasami pojawiają się w najmniej oczekiwanym momencie i uderzają z siłą, jakiej nie zniósłby najlepszy schron atomowy, a mimo wszystko podnosimy się i idziemy dalej. Często ktoś nam w tym towarzyszy: rodzina, przyjaciele lub specjaliści. Potęga wsparcia rodziny i przyjaciół jest bezdyskusyjna, dlatego przyjrzyjmy się dzisiaj tej trzeciej opcji – wsparciu specjalistów.

Psychoterapia czy coaching? Co wybrać?

Żyjemy w ciekawych czasach, w których rynek „usług wspierających” powiększa się z dnia na dzień. Jeszcze wiek temu, w czasach Zygmunta Freuda, przywilej udziału w sesjach terapeutycznych należał do nielicznych. Dzisiaj dostęp do specjalistów z różnych dziedzin, tj. psychologów, psychoterapeutów, coachów, doradców, konsultantów, jest nieograniczony. Można powiedzieć, że od przybytku głowa nie boli i lepiej mieć większy wybór, niż nie mieć go wcale, jednak w opisanej sytuacji łatwo się pogubić. Dlatego dzisiaj przyjrzymy się dwóm wymienionym specjalizacjom: psychoterapii i coachingowi.

Podobieństwa

Tym, co niewątpliwie łączy psychoterapeutę i coacha, jest fakt, że zarówno jeden, jak i drugi mają na uwadze dobro klienta. Wykorzystywane wiedza, metody i narzędzia są podobne i mają swoje wspólne źródło – psychologię. Tyle podobieństw.

Różnice

Różnice między specjalnościami dobrze oddaje metafora dwóch samochodów, które jadą prawym i lewym pasem jezdni. Obydwa jadą w tym samym kierunku, jednak podjeżdżają do celu od innej strony, podobnie jak po drodze widzą inne perspektywy. Co to oznacza w praktyce? Oznacza to, że zarówno coach, jak i psychoterapeuta realizują ten sam nadrzędny cel, czyli wspierają klienta, jednak skupiają się na innych aspektach pracy, sięgają do innych zasobów klienta i inaczej rozumieją swoją rolę w relacji z klientem.

 Kiedy potrzebujesz uleczyć przeszłość

Psychoterapeuta pracuje z klientem, który przychodzi z zaburzeniem, dysfunkcją, problemem, chwiejnością emocjonalną. Mówiąc w największym uproszczeniu, celem pracy jest uzyskanie przez klienta względnej stabilności emocjonalnej i równowagi psychicznej. Psychoterapeuta sięga do tego, co wydarzyło się w przeszłości klienta, by „sprowadzić” go do „tu i teraz”. Koncentracja jest zatem na problemie oraz na radzeniu sobie z nim na co dzień. Relacja między psychoterapeutą a klientem ma charakter (w zależności od nurtu terapeutycznego) „prowadzenia” (często dyrektywnego) lub „towarzyszenia” (mniej dyrektywnego). Powyższe działanie nie wyklucza sytuacji, w której terapeuta pracuje z osobą stabilną emocjonalnie (czyli potencjalnym klientem coachingu), która poszukuje celów w życiu.

Nie bój się odpowiedzialności, ona odmieni Twoje życie!

Kiedy stawiasz na rozwój

Coach zatem pracuje klientem, który jest stabilny emocjonalnie, a który poszukuje indywidualnej drogi rozwoju, możliwości zmiany, zwiększenia motywacji, odnalezienia celów i sposobów ich realizacji.

Kierunek: przyszłość

Coach pracuje z klientem „tu i teraz” i na tym, co ma wydarzyć się w przyszłości, koncentrując się na rozwiązaniach, celach i rozwoju osobistym klienta. Relacja między klientem a coachem ma charakter partnerstwa – coach jest ekspertem od metody coachingu, a klient jest ekspertem od siebie samego.

Klient w kryzysie

Dosyć istotną różnicą między psychoterapeutą a coachem jest również wspomniana wcześniej większa elastyczność psychoterapeuty, który z racji dłuższej ścieżki kształcenia i uzyskanych uprawnień wykorzystuje w swoim repertuarze oddziaływań terapeutycznych metody pracy zarówno z klientami niestabilnymi emocjonalnie, zmagającymi się z poważnymi problemami, jak i z osobami stabilnymi, które poszukują dróg rozwoju osobistego. Odwrotna sytuacja nie powinna mieć miejsca, czyli coach, który nie jest przygotowany do pracy z osobami w poważnych kryzysach emocjonalnych i psychicznych, nie powinien zajmować się tymi zagadnieniami (jeśli nie jest jednocześnie psychoterapeutą i nie posiada wykształcenia psychologicznego umożliwiającego udzielanie pomocy psychologicznej).

Poniższy schemat obrazuje różnice i podobieństwa obu specjalności.

Rys. 1. Psychoterapia a coaching – różnice i podobieństwa

Źródło: opracowanie własne

Jak wybrać odpowiednią osobę

Przed dokonaniem wyboru specjalisty warto sprawdzić opinie na jego temat, ścieżkę kształcenia i doświadczenie. Cenną wskazówka jest również informacja, czy dany specjalista poddaje swoją pracę superwizji, czyli konsultuje ją z innymi, bardziej doświadczonymi psychoterapeutami lub coachami. Jeśli zarówno psychoterapeuta, jak i coach wypadają pozytywnie w tym krótkim teście, decyzja pozostaje kwestią subiektywnych preferencji i rezultatów, jakie chcemy osiągnąć.

Każdy wybór będzie dobry.

Jeśli coach, na którego się zdecydujemy, dojdzie do wniosku, że wymagamy raczej wsparcia psychoterapeuty, skieruje nas do niego (zgodnie z kodeksem etycznym zawodu coacha powinien tak zrobić). Jeżeli natomiast zdecydujemy się na psychoterapeutę – otrzymamy wsparcie w wielu obszarach. Ważne jest, aby podjąć decyzję i zdecydować się zrobić pierwszy krok, a następnie czuć się dobrze i bezpiecznie w relacji ze specjalistą.

Anna Baran

SPOTKAJ SIĘ ZE MNĄ, JEŚLI:  Jesteś w trudnej relacji z kimś i chcesz ją poprawić Brakuje Ci czasu i chciałabyś/chciałbyś go okiełznać Chcesz zmienić pracę, ale nie wiesz co w zamian Jesteś na „zakręcie życiowym” i chcesz „wyjść na prostą” Zarządzasz zespołem/domem/firmą i chciałabyś/chciałbyś robić to jeszcze lepiej Jesteś gotowy na zmianę w swoim życiu   Kim jestem i co robię: Jestem szczęśliwą kobietą i/bo robię to co lubię. Ukończyłam psychologię na UJ, od kilkunastu lat pracuję z ludźmi w różnych rolach i z różną intensywnością: trenera biznesu, HR managera, psychologa, coacha, a nawet przez kilka lat kuratora sądowego. Nieustannie się rozwijam. Skończyłam kilkanaście różnych szkół, kursów, szkoleń, zdobyłam akredytacje i uprawnienia, które poza moimi naturalnymi predyspozycjami, dają mi naprawdę solidne podstawy do pracy z ludźmi. Doświadczyłam wieloletniej pracy etatowej, a także wielu lat prowadzenia własnego biznesu. Jestem akredytowanym coachem ICF na poziomie ACC, liderem rzeszowskiego oddziału ICF oraz właścicielem Pracowni Psychologii Biznesu. Dlaczego tu jestem: Lubię pisać, a przy tym dzielić się swoją wiedzą i doświadczeniem. Jeśli więc chociaż jedna osoba, przeczyta mój tekst, zastanowi się nad nim i wprowadzi jakąś zmianę w swoim życiu, to najlepszy powód, dla którego tutaj jestem. Z czego jestem dumna w moim życiu: Że po wielu latach konsekwentnego działania, determinacji i wytrwałości mogę spojrzeć w lustro i powiedzieć „Dobra robota!” Moje słabości: Piękne rzeczy. Potrafię się zachwycić kroplami deszczu na przęsłach ogrodzenia, nie zauważając przy tym, że właśnie uruchomił się alarm w domu i zaraz zjawi się ochrona :) Mój sprawdzony sposób na zły humor: Energię złego humoru ukierunkowuję na coś pożytecznego, dlatego najczęściej wtedy sprzątam. Wysiłek jaki w to wkładam sprawia, że nie mam już siły na złość. To tendencyjne, ale nowa para butów również niezawodnie pomaga:) Największa zmiana w moim życiu: Jest taka jedna, która dawno dawno temu wywróciła moje życie do góry nogami, ale jednocześnie dała mi ogromną siłę, z której czerpię do dzisiaj.

Brak komentarzy

Zostaw odpowiedź

Twoj adres e-mail nie bedzie opublikowany.