Z pewnością się zdziwisz na wiadomość, że ponad 40% Twoich codziennych reakcji może być nawykowa. W celu lepszego zobrazowania, podzielmy umownie dobę na 3 równe części, gdzie 8 godzin przeznaczasz na pracę, kolejne 8 na relacje z bliskimi, i te ostatnie 8 godzin na sen. Przyjrzyjmy się bliżej tym 16 godzinom aktywności: nawykowe działanie oznacza, że prawie 7 godzin dziennie działasz w trybie autopilota, czyli bez świadomej uwagi i samokontroli!
Jak wyłączyć autopilota?
Automatyczne mogą być reakcje (w tym emocjonalne), ale też zachowania oraz … myśli i przekonania. Równie łatwo potrafimy przejechać przez pół miasta, nie pamiętając żadnego szczegółu z trwającej kilkadziesiąt minut podróży, jak wypuścić lawinę nawykowych komunikatów czy uruchomić własne automatyczne myśli i oceny.
„Wyłączyć autopilota” oznacza zatrzymać się, aby świadomie zwrócić uwagę na to, co w ogóle się dzieje, i na to czego doświadczam. Do tego wszystkiego jest nam potrzebna uważność.
Uważność to taki tryb naszej uwagi i świadomości, który pozwala nam zauważać to, co się wokół nas dzieje. Jest to świadome kierowanie i zwracanie uwagi – na siebie, na innych, na otoczenie, zarówno to ożywione, jak i nieożywione. To zwracanie uwagi jest szczególnie istotne, bo funkcjonujemy w świecie tysiąca rozproszeń, które nieustannie nas dekoncentrują.
Uważność jest więc umiejętnością zwracania uwagi pomimo rozproszeń czyli: zauważam rozproszenie i wracam uwagą na to, co jest aktualnie dla mnie ważne. Oczywiście, nikt z nas nie funkcjonuje w stanie permanentnej uważności i skupienia, to jest po prostu bardzo trudne, a wręcz i niemożliwe. W byciu uważnym chodzi o to, żeby zauważyć gdzie jest moja uwaga, na czym się skupia i umieć skierować ją ponownie na to, co ma być obiektem mojego skupienia. Kluczową i najważniejszą korzyścią z bycia uważnym jest to, że przestajemy działać automatycznie, jak robot. Dzięki uważności jesteśmy w stanie zauważyć inną perspektywę, a w konsekwencji – zareagować inaczej, świadomie. Co więcej, tryb uważności pomaga w radzeniu sobie ze stresem, nadmierną reaktywnością, trudnościami z koncentracją, sprzyja kreatywności oraz zwiększa poczucie spokoju i zaufania do siebie. Krótko mówiąc, uważność poprawia jakość życia.
Trening uważności możesz rozpocząć od trzech praktyk:
Praca z oddechem
Zauważ, jak oddychasz. Zwróć uwagę czy jest to oddech głęboki, czy może płytki. A może wstrzymujesz oddech lub jakaś część ubrania ogranicza Twoje oddychanie? Przyjrzyj się bliżej swoim westchnieniom w ciągu dnia. Poobserwuj swój sposób oddychania w ciągu dnia pracy, ale także podczas odpoczynku. Możesz zaobserwować, jak Twój oddech się zmienia w zależności co się dzieje wokół Ciebie, z kim się spotykasz. Świadomie znajdź taki tryb oddychania, aby był dla Ciebie relaksujący, kojący i głęboki.
Praca z ciałem
Zwróć uwagę na swoją postawę. Jeżeli siedzisz teraz to zauważ jaką pozycję ma Twoje ciało. Czy jest wyprostowane, czy może skulone, skręcone? Rozszerz uwagę na to, jak się poruszasz, na tempo chodzenia, napięcie mięśni ramion, twarzy. Czy jesteś spięty, a może rozluźniony? Sprawdź, gdzie w ciele czujesz największe napięcie.
Praca z intencją
Intencja to świadome powracanie do tego, co wspierające. Zastanów się, co jest dla Ciebie ważne. Co Cię wspiera? Co wspiera Twoje otoczenie? Z jaką efektywnością chcesz pracować? Wybierz intencję na każdy dzień np. „Będę uważny/ uważna”, „Będę zwracać uwagę na swoje ciało albo „Będę starać się zrozumieć mojego rozmówcę” itp. Uważność pomoże Ci wracać do tego, co jest dla Ciebie ważne i uruchomi procesy motywacyjne.
Powodzenia!