Jeżeli chcesz podjąć równą walkę ze swoim przeciwnikiem, powinieneś go lepiej poznać.
Zacznijmy zatem od próby zdefiniowania zagrożenia.
Stres najprościej można zdefiniować jako reakcję organizmu w odpowiedzi na wydarzenia, które zakłócają jego równowagę, obciążają lub przekraczają jego zdolności do skutecznego poradzenia sobie w krytycznej sytuacji. Jest on postrzegany również jako niespecyficzna reakcja organizmu na każdy trafiający do niego sygnał lub też jako skutek działania różnych bodźców zewnętrznych, mogących zachwiać wewnętrzną równowagę organizmu.
Każdy z nas reaguje na niego inaczej. Jedni mają kłopoty żołądkowe, inni przyśpieszone bicie serca, cierpią na bezsenność, pogorszenie pamięci. Objawami stresu mogą być też: brak apetytu albo napady głodu (tzw. zajadanie stresu), rozdrażnienie lub ospałość, uderzenia gorąca lub zimna, ogólne pogorszenie nastroju lub nawet lęki. Obecnie wiemy, że nawet 80% dolegliwości fizycznych ma swoje źródło w psychologii (spowodowane są przez umysł). Są to choroby (dolegliwości) określane jako psychosomatyczne. Czyli to psyche (umysł) sprawia, że choruje soma (ciało).
Wysoki poziom stresu jest niestety zbyt powszechny i stanowi ogromny problem. Jest on jedną z najcięższych przypadłości obecnych czasów, więc trzeba wiedzieć, jak go eliminować, aby móc w pełni korzystać z życia. Kluczem do świetnego funkcjonowania jest niski poziom stresu lub jego brak.
Napisano już wiele artykułów, jak z nim walczyć. Jednakże w większości przypadków autorzy wskazują na metody, które należy stosować już po fakcie, czyli w momencie wystąpienia reakcji stresowej. Podają oni różne rozwiązania, mniej lub bardziej skuteczne, ale nakierowane na eliminowanie skutku jakim jest stres. To wydaje się być ważne. Bardziej zasadne jest jednak podjęcie działań mających na celu niedopuszczenie do jego występowania.
Ustaliliśmy już, że stres nie jest spowodowany zdarzeniami, tylko naszą reakcją na nie. Nie pochodzi on z zewnątrz tylko z wewnątrz. Jeżeli go odczuwasz, natura chce Ci powiedzieć, że w Twoim życiu coś jest nie tak. To znak, że trzeba coś zmienić – jeżeli tego nie zrobisz, sygnały nasilą się, aż przybiorą postać fizycznych dolegliwości.
Wiemy, że każdy stres osłabia system odpornościowy i naraża Cię na choroby, poczucie bezsilności, beznadziei, frustracji i gniewu, niszczy Twoją odporność.
To, co najbardziej blokuje Twój potencjał życiowy i Twoją radość życia, psuje Ci zdrowie, Twoje relacje z ludźmi itd., to nieumiejętność radzenia sobie z przeciążeniem, z tym, co powoduje napięcie w Twoim organizmie oraz umyśle.
Stres nie jest stanem obiektywnym. Jest tylko jedna kategoria sytuacji, którą można nazwać stresem obiektywnym – zagrożenie życia lub utraty zdrowia.
Wszystkie inne sytuacje wynikają z Twojego stosunku do tego, co się dzieje, ze sposobu w jaki to interpretujesz.
By rozwiązać problem stresu w swoim życiu, zacząć należy od wiedzy o sobie. Im więcej wiesz o sobie i o tym, że czujesz się tak, a nie inaczej, tym lepiej siebie rozumiesz. Powinieneś podnieść samoświadomość, by lepiej móc przewidzieć, kiedy stres może wystąpić i jak sobie z nim poradzić. Powinieneś podnieść próg reakcji obronnej organizmu na sytuacje potencjalnie mogące go wywołać oraz poznać główne przyczyny jego powstawania.
Istnieje siedem głównych przyczyn stresu:
1. Zmęczenie. Występuje bardzo często. Osłabia Twoją odporność fizyczną i emocjonalną. Naraża Cię na stresy, napięcie i irytację. Przez nie jesteś niecierpliwy i martwisz się. Rozwiązanie jest bardzo proste – dużo wypoczywaj.
2. Brak sensu i celu w życiu. 80% nieszczęśliwych ludzi cierpi z powodu braku celów. Ludzie ci kręcą się w kółko. Mówi się, że największą podświadomą potrzebą człowieka jest potrzeba sensu i celu, poczucia, że nasze życie czemuś służy.
Jeśli nie mamy planów, misji lub wizji, nie wiemy dokąd idziemy i kręcimy się w kółko, a przez to jesteśmy nieszczęśliwi; bardzo szybko prowadzi to do poczucia negatywności, stresu i napięcia. Zdrowe życie wymaga zaangażowania w coś większego od nas samych, zmienianie świata. Jeśli nie masz w życiu czegoś, co ma głęboki sens, zaczynasz dryfować.
Wyznacz sobie cele i plany, nad którymi będziesz codziennie pracować. Kiedy działasz na ich rzecz czujesz się lepiej, rośnie poczucie Twojej własnej wartości, szacunek do siebie i duma, a stres znika.
3. Niedokończone działanie. Chodzi tutaj o rzeczy, które pozostawiłeś niedokończone lub sytuacje, które pozostają nierozwiązane. To powoduje stres i napięcie.
Przykładem niedokończonego działania jest odkładanie na później. Pojawia się niepokój i irytacja. Inny przykład niedokończonego działania to niezakończony w pełni związek.
4. Lęk przed porażką. Jest to główny powód słabych wyników i porażek w dorosłym życiu. Jest to coś, co sprawia, że czujesz „nie mogę”. Objawia się zawsze w postaci niezdecydowania, nie możesz iść naprzód ani się cofnąć, nie wyznaczasz celów i nie angażujesz się w nic. Sposób na jego pokonanie jest zawsze taki sam – robienie tego, czego się boisz, konfrontacja z własnym lękiem, śmiałość, by iść naprzód, mimo że się obawiasz. Musisz działać, by wypracować w sobie nawyk odwagi, a wtedy strach ustąpi. Więc zawsze kiedy się boisz zadaj sobie pytanie: „co najgorszego może się zdarzyć?”, „jaki najgorszy skutek może przynieść ta sytuacja?”. Kiedy tak pomyślisz możesz stwierdzić, że nie jest tak źle i podjąć działanie.
Ponieważ nie można myśleć o dwóch rzeczach naraz, zacznij myśleć „mogę to zrobić”, a nowa myśl wyprze poprzednią. W przypadku porażki przeanalizuj sytuację i zastanów się, co zrobiłeś dobrze. Przekonasz się ile rzeczy zrobiłeś jednak prawidłowo oraz ile z tego możesz się nauczyć.
5. Lęk przed odrzuceniem/nieakceptacją. Zwykle wykształca się w dzieciństwie i wynika z tego, co nazywamy warunkową miłością. Lęk przed odrzuceniem objawia się zachowaniem typu A, jest to zachowanie fanatyczne, które stanowi pewna skrajność. Zachowanie typu A jest coraz bardziej powszechne. Podam kilka jego cech:
– ogromne poczucie pośpiechu, ludzie tacy ciągle czują przymus robienia mnóstwa rzeczy, nieustannie starają się robić coraz więcej w coraz krótszym czasie, czują się winni jeśli nie działają pod presją, jeśli nie przytłacza ich praca, są jak szczury w labiryncie, czują się kontrolowani przez zewnętrzne okoliczności. Osoba typu A ma obsesję skuteczności i spełniania jakichś nieokreślonych, bardzo wysokich oczekiwań. Czuje się zagrożona nawet jeśli osiąga powodzenie. Cały czas czuje, że nawet jeśli odniesie sukces, ktoś jej go odbierze. Charakteryzuje się agresywnością, wrogością i skłonnością do konkurowania, interesują ją bardziej rzeczy niż ludzie, traktuje ich jak przedmioty, jak obiekty, które można wykorzystywać, ciągle myśli i mówi o pracy. Osoba typu A nie potrafi też się relaksować, nie jeździ na wakacje, jest zwykle nieszczęśliwa i zestresowana.
Co można zrobić jeżeli rozpoznajesz w sobie taką osobowość?
Przede wszystkim przyznaj to i powiedz, że nie chcesz już dłużej tak żyć. Po drugie postanów się zmienić, a po trzecie naucz się całkowicie relaksować dwa razy dziennie, bo im więcej się odprężasz, tym więcej osoby typu A odchodzi w niebyt.
Druga skrajność wynikająca z lęku przed odrzuceniem to poczucie bezradności, depresja i apatia.
6. Zaprzeczenie. Niezgoda na zmierzenie się z jakimś przykrym faktem z Twojego życia.
Powoduje poczucie nieszczęścia. Zawsze istnieje jakaś cena, którą możesz zapłacić, by uwolnić się od każdego problemu w życiu. Zapytaj się więc czemu nie możesz stawić czoła, co jest najgorsze. Następnie zaakceptuj to i zacznij nad tym pracować.
Przyjmij moją zasadę: nigdy nie poświęcaj dla niczego swojego spokoju ducha.
7. Gniew. To najgorsza ze wszystkich negatywnych emocji. Jego przyczyną jest strach, ból albo zawód. Wynika często z zawiedzionych oczekiwań – ludzie nie zareagowali w sposób jakiego oczekiwałeś, coś nie wyszło tak, jak chciałeś – zawsze chodzi o jakąś frustrację. Gniew jest także wywoływany przez poczucie, że jesteś atakowany przez kogoś innego. Postrzegasz coś, co jest myślą, sposobem interpretacji zdarzenia, powoduje to poczucie lęku lub gniewu, który stanowi reakcję. Zawsze chodzi o postrzeganie i interpretację.
Jeżeli się złościsz gniew staje się warunkową automatyczną odpowiedzią na każde niepowodzenie. Ktoś, kto pozwala sobie na złość staje się coraz mniej odporny i wkrótce cały czas chodzi wściekły.
Aby poradzić sobie ze stresem, warto też zastosować proste prawo zastąpienia, które jest znane i sprawdza się od tysięcy lat – staraj się interpretować na własny użytek zdarzenia jako pozytywne, a nie negatywne, oraz przyjmij zasadę, że jak coś się wydarzy, tłumacz to sobie jako coś dobrego.
